«Ветеринардык медицина» кафедрасы ректордун 1995-жылдын 7-сентябрындагы №47 буйругунун негизинде түзүлгөн. Ачылгандан баштап кафедраны ветеринария илимдеринин кандидаты, профессордун милдетин аткаруучу Мурзакулов Урубай Зулпукарович жетектеген. Кийинки жылдары кафедраны төмөнкүлөр жетектеген:

• Оганов Э.О., в.и.к., доцент (2005-жылдан баштап),

• Сатканкулов Э., а.ч.и.к., доценттин милдетин аткаруучу,

• Кадырова Ч.Т., а.ч.и.к., доценттин милдетин аткаруучу.

2015-жылдын 1-декабрынан баштап кафедраны а.ч.и.к., доцент Орозбаев Б.С. жетектеген. 2025-жылдын 1-сентябрынан баштап кафедранын башчысы болуп улук окутуучу Масиркулов Эрнисбек Искендербекович дайындалды.

«Ветеринардык медицина» кафедрасы факультеттин алдыңкы окуу жана илимий бөлүмдөрүнүн бири болуп саналат. 2025-жылга чейин кафедра Табигый-Техникалык факультеттин (ТТФ) курамына кирген, бирок 2025–2026-окуу жылынан баштап университеттин структуралык бөлүмдөрүн реорганизациялоого байланыштуу кафедра Агрардык-Техникалык институтунун (АТИ) курамында иштейт. Кафедра эмгек рыногунда талап кылынган жана келечектүү дипломдуу ветеринардык дарыгерлерди даярдайт. Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министрлигинин 2021-жылдын 1-декабрындагы №2062/1 буйругунун негизинде (Лицензиялоо кеңешинин чечими, 2021-жылдын 1-декабрындагы №25-8 протокол), кафедра тиешелүү багыттар боюнча билим берүү ишмердүүлүгүн жүргүзүүгө 2018-жылдын 28.12.деги № D2018-0005 лицензиясын алган. Лицензиянын колдонуу мөөнөтү – чексиз.

610001 Ветеринария НББП 2024-жылы багыттар (адистиктер) боюнча көз карандысыз программалык аккредитациядан ийгиликтүү өттү (№vu 240000085 «Билим-Стандарт», 30.03.2024-жылдагы №024/3а буйругу. Аккредитациянын колдонуу мөөнөтү 2024-жылдын 8-майына чейин).

610001 – Ветеринария багыты боюнча квалификациялуу кадрларды даярдоодогу «Ветеринардык медицина» кафедрасынын артыкчылыктары Б. Осмонов атындагы Жалал-Абад мамлекеттик университетинин «Ветеринардык медицина» кафедрасы региондун агрардык секторунда талап кылынган ветеринария тармагындагы квалификациялуу адистерди даярдоону камсыздайт.

Кафедранын негизги артыкчылыктарынын бири – анын аймактык жайгашуусу. Жалал-Абад облусунун калкынын көпчүлүк бөлүгү салттуу түрдө мал чарбасы менен алектенет, бул квалификациялуу ветеринардык дарыгерлерге болгон суроо-талапты жогорулатат. Кафедранын адистери региондун реалдуу муктаждыктарын эске алуу менен даярдалат, бул алардын кесиптик ишмердүүлүккө тез ыңгайлашуусун камсыздайт. Манас шаары облустун маанилүү борбору болуп саналат, анда административдик, илимий жана билим берүү мекемелери жайгашкан.

Жалал-Абад мамлекеттик университети (ЖАМУ) – Кыргызстандын түштүк регионундагы ветеринария багыты боюнча адистерди даярдоону ишке ашыруучу алдыңкы классикалык университет. Облустун аймагында райондук, облустук ветеринардык жана фитосанитардык кызматтар, ошондой эле ар бир айыл өкмөтүнүн алдында ветеринардык инспекциялар активдүү иштейт. Манас шаарында айыл чарба продукциясынын жаныбарлардан жана өсүмдүктөрдөн алынган сапатын аныктоочу жабдуулар менен жабдылган заманбап ветеринардык лаборатория иштейт. Мындан тышкары, Ноокен районунун Масы айылында Жалал-Абад зоналдык ветеринардык лабораториясы иштейт, анда жугуштуу жана инвазиялык ооруларга лабораториялык изилдөөлөр, ошондой эле продукцияга токсикологиялык анализ жүргүзүлөт.

Атап кетчү нерсе, 2025-жылы ветеринардык медицина кафедрасы ири долбоорду ишке ашырып, миллиондогон сомдук лабораториялык жабдууларды алган. Ушунун аркасында бүгүнкү күндө кафедра Кыргызстандын түштүгүндөгү эң күчтүү жана заманбап ветеринардык лабораториялардын бирине ээ. Лаборатория ветеринардык жана биологиялык изилдөөлөрдүн кеңири спектрин жүргүзүү үчүн зарыл болгон алдыңкы, жогорку тактыктагы жабдуулар менен толук жабдылган.

Мындан тышкары, ал мал чарба продукциясын диагностикалоо, сапатын көзөмөлдөө жана талдоо үчүн бардык керектүү шаймандар жана приборлор менен камсыздалган. Бул кафедранын илимий, окуу жана практикалык ишмердүүлүгүнүн мүмкүнчүлүктөрүн кыйла кеңейтет. Ошентип, ЖАМУнун "Ветеринардык медицина" кафедрасы заманбап жана динамикалуу өнүгүп жаткан билим берүү платформасы болуп саналат, ал убакыттын талабына жана региондун муктаждыктарына жооп берген жогорку квалификациялуу ветеринардык кадрларды даярдоого жөндөмдүү. 

Ветеринардык кызматтардын жана лабораториялардын жакын жайгашуусу эмне берет? Окуу практикасынын ар кандай түрлөрүнөн өтүү милдетин жеңилдетет (жолго кеткен убакытты үнөмдөө, транспорттук чыгымдарды азайтуу, эң негизгиси - студент сапаттуу практикадан өтүп, теориялык билимин бекемдеп, ветеринариянын келечегин жана анын өнүгүүсүндөгү өз ордун ачык көрөт); Жогорку квалификациялуу өндүрүш адистерин окутуучу-кошумча кызматкер катары тартуу милдетин жеңилдетет, бул акыры бүтүрүүчүнүн керектүү компетенттүүлүгүн сапаттуу калыптандырат, бул анын мындан аркы эмгек ишмердүүлүгүнө пайда алып келет. Бүтүрүүчүнү жумушка орноштурууда оң ролду ойнойт (көпчүлүк бүтүрүүчүлөр үчүн бул туулуп өскөн жери). Жаш адистерди өз жеринде кармап калуу милдетин жеңилдетет, бул Кыргызстандын ичиндеги жана чет өлкөлөргө жарандардын каалабаган миграциясын ооздуктоого оң таасирин тийгизет. 

Ветеринария кафедрасынын бүтүрүүчүсү - кеңири профилдеги адис. Ал Кыргыз Республикасынын ветеринардык кызматын өндүрүүгө байланыштуу бардык тармактарда (жеке, жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары, райондук, облустук, республикалык) жана чет өлкөлөрдө иштей алат, ошондой эле аспирантурада окуусун улантып, илимий жана педагогикалык ишмердүүлүк менен алектене алат. 610001-Ветеринария ББП боюнча кадрларды даярдоо ЖАМУда 2025-жылдын 1-сентябрынан баштап ишке ашырылат. ББПнын бүтүрүүчүлөрүнө ветеринариялык врач адиси академиялык даражасы ыйгарылат. Окуу мөөнөтү: жалпы орто билимдин базасында 5 жыл күндүзгү бөлүм, 6 жыл сырттан окуу бөлүмү. Орто кесиптик билимдин базасында 3 жыл (күндүзгү бөлүм гана).

Окутуу кыргыз жана орус тилдеринде жүргүзүлөт. ЖАМУ билим берүү ишмердүүлүгүн жүргүзүү үчүн академиялык ресурстарга толук ээ. 610001 Ветеринария билим берүү программасы 2024-жылы көз карандысыз программалык аккредитациядан ийгиликтүү өттү (кесиптер (адистиктер) боюнча) (№vu 240000085 «Билим-Стандарт», №024/3а буйругу 30.03.2024-ж. Аккредитациянын мөөнөтү 2024-жылдын 8-майына чейин). Билим берүү программаларынын элективдүү дисциплиналарынын каталогдору иш берүүчүлөрдүн сунуштарына ылайык жыл сайын жаңыланып турат. Иш берүүчүлөрдүн өкүлдөрү билим берүү программаларын иштеп чыгууга жана оңдоого катышат. Алардын ичинде ветеринардык-санитардык экспертизанын аккредиттелген лабораториясы «Ынтымак» ЖЧКсы, «Жалал-Абад облустук жаныбарларды жана ооруларды идентификациялоо жана көзөмөлдөө сектору», «Жалал-Абад мамлекеттик зоналдык ветеринардык лабораториясы», «Сузак райондук ветеринардык башкармалыгы», «Манас шаардык ветеринардык башкармалыгы» ж.б. 610001-Ветеринария билим берүү программасынын өнүгүү пландары өлкөнүн улуттук өнүгүү приоритеттерине, ЖОЖдун маңызына жана индивидуалдуулугуна, анын ишмердүүлүгүнө ылайык келет. «Ветеринардык медицина» кафедрасынын; Агрардык-техникалык институтунун жана ЖАМУнун жалпы жетишкендиктери, ошондой эле «Ветеринария» багыты боюнча адистерди даярдоо деңгээли заманбап талаптарга толук жооп берет жана өлкөнүн келечеги үчүн актуалдуулугун сактап калат.

ООП 610001-«Ветеринария» төмөнкүдөй оң жактарына ээ: - Билим берүү программаларын өнүктүрүү планы бардык кызыкдар тараптардын өкүлдөрү менен ачык талкуудан өтөт, улуттук өнүгүү приоритеттери жана КРнын жана ЖАМУнун өнүгүү стратегиясы менен шайкештиги камсыздалган. - Билим берүү программаларынын өзгөчөлүгүн чагылдырган окуу чөйрөсү түзүлгөн, анын ичине төмөнкүлөр кирет: жекелештирилген интерактивдүү ресурстар (сабактан тышкаркы убакта да жеткиликтүү), анын ичинде окуу материалдары жана тапшырмалар, окуучулардын билимдерин ЖОЖдун порталына (сайтына) алыстан кирүү аркылуу сыноодон өткөрүү мүмкүнчүлүгүн камсыздоо ж.б. - Окуу процессин кредиттик окутуу технологиясынын негизинде уюштуруу; - Окуу процессинде типтүү иш берүүчүлөр менен кызматташуу; - Билим берүү программаларынын бардык дисциплиналары боюнча окуу-методикалык комплекстердин болушу жана толуктугу. 

Кафедранын профессордук-окутуучулар курамы «Ветеринардык медицина» кафедрасынын штатында төмөнкүлөр иштейт: 1 доцент, айыл чарба илимдеринин кандидаты, 2 улук окутуучу, 2 окутуучу, 1 ассистент-окутуучу, 1 лаборант. Штаттык окутуучулардын ичинен 1 адамдын илимий даражасы бар, бул - 16,6%ды түзөт. Кафедранын окутуучулары конкурстук негизде тандалат, ошондой эле жеке эмгек келишими боюнча жумушка алынышы мүмкүн. Ар бир окутуучунун квалификациясы, негизги эмгектеринин тизмеси, окулган дисциплиналардын тизмеси жана башка маалыматтар камтылган портфолиосу бар.

Айыл чарба илимдеринин кандидаты, доцент Б.С. Орозбаев 60тан ашык илимий иш жарыялаган. Анын ичинде Кыргыздын кылчык жүндүү "Соңкөл" породасындагы койлорунун түрү боюнча селекциялык жетишкендиктерге патентке ээ ("Соңкөл" патенти №1 өтүнмө (9500015) 25.01.1998-ж. жана окуу процессинде колдонулган 14 окуу-методикалык көрсөтмөсү бар. 

Орозбаев Б.С.нын сыйлыктары; Кыргыз Агрардык академиясынын Ардак грамотасы (1997-ж.), Жалал-Абад мамлекеттик университетинин Ардак грамотасы (2000-ж.), КР Билим берүү жана илим министрлигинин Ардак грамотасы (2003-ж.), 2008-жылы КР Билим берүү жана илим министрлигинин «Билим берүүнүн отличниги» төш белгиси менен сыйланган, 2014-жылы ЖАМУнун «Эмгек сиңирген кызматкери» төш белгиси менен сыйланган, КР Айыл чарба, тамак-аш өнөр жайы жана мелиорация министрлигинин «Айыл чарбасынын отличниги» төш белгиси менен сыйланган (2019-ж.).

Масиркулов Э.И.нин сыйлыктары; Муканбет Токтобаев атындагы сыйлыктын лауреаты; Кыргыз Республикасынын Президентинин «Үмүт» стипендиясынын ээси; Жалал-Абад облусунун губернаторунун Ардак грамотасы; Жалал-Абад шаарынын мэриясынын Ардак грамотасы; Аксы районунун администрациясынын ыраазычылык каты.

Сулайманов А.С. сыйлыктары: - Кыргыз Республикасынын Ветеринария департаментинин Ардак грамотасы 1997-ж.; Жалал-Абад облустук мамлекеттик администрациясынын Ыраазычылык каты 2002-ж.;

Базар-Коргон райондук администрациясынын Ардак грамотасы 2005-ж.;

Айыл чарба министрлигинин «Айыл чарбасынын отличниги» төш белгиси 2018-ж.; КР Өкмөтүнө караштуу Ветеринардык жана фитосанитардык коопсуздук боюнча мамлекеттик инспекциясынын «Ветеринардык кызматтын отличниги» төш белгиси 2020-ж.; Б. Осмонов атындагы Жалал-Абад мамлекеттик университетинин Окутуучулар күнүнө карата Ардак грамотасы 2025-ж.

Бүтүрүүчүлөрдүн ишмердүүлүгүнүн түрлөрү «Ветеринария» багыты боюнча бүтүрүүчүлөр фундаменталдык жана атайын даярдык деңгээлине ылайык төмөнкү ишмердүүлүктүн түрлөрүн да ишке ашыра алышат:

- ветеринария маселелери боюнча илимий-изилдөө;

- жаныбарлардын жугуштуу оорулары боюнча;

- жаныбарлардын жугуштуу эмес оорулары боюнча;

- ветеринариянын карантиндик кызматтары боюнча;

- ветеринариянын бажы кызматтары боюнча;

- ветеринардык-санитардык экспертиза боюнча;

- жаныбарларды жана ооруларды идентификациялоо жана көзөмөлдөө боюнча.

«Ветеринария» багыты боюнча бүтүрүүчүнүн кесиптик ишмердүүлүгүнүн объектилери - шаардык ветеринардык лабораториялар;

- райондук ветеринардык башкармалыктар жана фитосанитардык инспекциялар;

- зоналдык ветеринардык лабораториялар;

- айыл өкмөтүндөгү ветеринардык инспекциялар;

- ветеринардык-санитардык экспертиза лабораториялары;

Өндүрүш менен байланыш, «Ветеринария» багыты боюнча бүтүрүүчүлөрдү жумушка орноштуруу. ЖАМУ Жалал-Абад облусунун ветеринардык багыттагы башка жогорку окуу жайлары жана ишканалары менен расмий кызматташат.

Мындай кызматташуулардын максаты квалификацияларды салыштырмалуу таанууну жана бүтүрүүчүлөрдүн жумушка орношуусун камсыз кылуу болуп саналат. Бул ЖАМУнун колледж студентин, адисин КРнын башка ЖОЖдоруна, ошондой эле чет өлкөлөргө которууга мүмкүнчүлүгү менен тастыкталат жана тескерисинче. ЖАМУ бүтүрүүчүлөрдү жумушка орноштуруу максатында дайыма бош орундар жарманкесине катышат. Бош орундар жарманкесинде иш берүүчүлөр тиешелүү адистик боюнча бош орундарды жарыялашат. Университеттин студенттери ар кандай ветеринардык ишканаларда практикадан өтүшөт жана кошумча түрдө практикалык көндүмдөргө ээ болушат. Диплом алгандан кийин алар негизинен ушул ишканаларда кесиптик ишмердүүлүгүн улантышат. Иш берүүчүлөр менен байланыш түзүлгөн, анткени практика учурунда, мамлекеттик аттестацияларда алар окуунун отличниктерин тандап, жумушка чакырышат.

Мисалы:

1) 2023-жылы Масиркулов Эрнисбек Искендербекович артыкчылык диплому менен бүтүрүп, ЖАМУнун «Ветеринардык медицина» кафедрасынын жамаатынын сунушу менен ушул кафедрага окутуучунун ассистенти кызматына жумушка орношкон. Учурда ветеринардык медицина кафедрасынын башчысы болуп иштейт.

2) 2018-жылы Надырбек уулу Эпос артыкчылык диплому менен бүтүрүп, ал дагы ЖАМУнун «Ветеринардык медицина» кафедрасынын жамаатынын сунушу менен ушул кафедрага окутуучунун ассистенти кызматына жумушка орношкон. Учурда ветеринардык медицина кафедрасынын улук окутуучусу болуп иштейт.

3) 2023-жылы Төлөгөнова Жибек Зарылбековна артыкчылык диплому менен бүтүрүп, ал дагы ЖАМУнун «Ветеринардык медицина» кафедрасынын жамаатынын сунушу менен ушул кафедрага лаборант болуп жумушка орношкон. Учурда ветеринардык медицина кафедрасынын окутуучусу болуп иштейт.

Бүтүрүүчүлөр Жалал-Абад облусунда гана эмес, Кыргыз Республикасынын башка аймактарында, мисалы, Бишкек шаарында, Баткен жана Ош облустарында да адистиги боюнча ийгиликтүү ишке орношууда. Өткөн жылдагы иш менен камсыз кылуу маалыматтарын талдап көрсөк, бүтүрүүчүлөргө негизинен талап бар экенин белгилей алабыз, ошол эле учурда жумушка орношкон бүтүрүүчүлөрдүн саны 70%ке жакынды түзөт, алар ар кандай аймактарда жумуш таап жатышат. Студенттердин кесиптик даярдыгынын деңгээлин аныктоо максатында өндүрүштүк жана мамлекеттик практикадан өткөн учурдан тартып ишканалардын жетекчилери тарабынан теориялык жана практикалык мүнөздөгү жетишкендиктер жана кемчиликтер, өндүрүштүн жаңы технологиялары жөнүндө пикирлер берилет. Билим берүү программасы аяктаганда ветеринария багыты боюнча "Ветеринардык врач" квалификациясы ыйгарылып, кыргыз жана орус тилдеринде мамлекеттик үлгүдөгү дипломдор берилет. 

Окуу кабинеттери, компьютердик класстар жана окуу жабдуулары.

ЖАМУнун Агрардык-техникалык институтунда "Ветеринардык медицина" кафедрасына "Ветеринария" багыты боюнча билим алып жаткан студенттер үчүн 8 аудитория бекитилип берилген. Ар бир аудитория окуу стенддери, профилдик дисциплиналар боюнча заманбап лабораториялык жабдуулар менен жабдылган, кафедрада анатомиялык музей иштейт. Кафедранын өзгөчө сыймыгы - акыркы үлгүдөгү техника менен жабдылган заманбап лабораториясы. Анда заманбап диагностикалык жабдуулар, жогорку чечилиштүү микроскоптор, центрифугалар, биохимиялык анализаторлор, стерилизациялоочу аппараттар жана студенттерге заманбап ветеринардык стандарттардын деңгээлинде практикалык изилдөөлөрдү жүргүзүүгө мүмкүндүк берген башка приборлор орнотулган. Мындай шарттардын аркасында студенттер теориялык билим гана албастан, аны практикада бекемдеп, келечектеги ветеринардык врачтын иши үчүн зарыл болгон кесиптик көндүмдөрдү өздөштүрүүгө мүмкүнчүлүк алышат.

Ар бир окутуучу окутуунун техникалык каражаттарын — проекторду, интерактивдүү экранды, компьютерди жана мультимедиалык программаларды колдонуу менен сабак өтүүгө мүмкүнчүлүгү бар, бул окуу процессин көрүнүктүү, кызыктуу жана натыйжалуу кылат. Ошондой эле, айрым атайын предметтер боюнча лабораториялык иштер Жалал-Абад облусунун шаардык, райондук жана зоналдык ветеринардык лабораторияларында аткарылат. Жалал-Абад облусунун лабораторияларында лабораториялык жана практикалык сабактарды өткөрүү үчүн университет менен ишканалардын ортосунда келишимдер түзүлгөн. Окутуучулардын илимий ишмердүүлүгүнүн негизги багыттары

Кафедранын илимий-изилдөө иштеринин багыттары:

- Жугуштуу жана вирустук ооруларды изилдөө

- Жаныбарлардын патологиялык материалдарын химиялык-токсикологиялык изилдөө

- Жаныбарларды хирургиялык жол менен дарылоо

Окуу процессинде билим берүү технологиясы тарабынан колдонулган маалыматтык система Билим берүү программасын ишке ашыруунун натыйжалуулугун жогорулатуунун шарттарынын бири катары AVN билим берүү порталы жана тышкы https://avn.jagu.kg/ маалыматтык системасы колдонулат. Бул система окутуучуларга студенттер менен аралыктан байланышууга, дисциплиналардын материалдарына жеткиликтүүлүктү ачууга, студенттердин иштерин алууга жана баалоого, алардын сабакка катышуусун көзөмөлдөөгө, автоматташтырылган тесттерди түзүүгө, реалдуу убакыт режиминде баарлашууга жана башка көптөгөн мүмкүнчүлүктөрдү берет. Ошондой эле, билим берүү программасы, университеттин жана кафедранын ишмердүүлүгү жөнүндө маалымат ЖАМУнун расмий сайтында жарыяланган: https://jagu.edu.kg/ru

Окуучуларды жана профессордук-окутуучулук курамды маалыматтык-китептик жактан камсыздоо Окуу-илимий китепканалык-маалыматтык борбор (илимий китепкана). ЖАМУнун ОИМКБ бардык окуу формасындагы студенттерге, окутуучуларга, кызматкерлерге кызмат көрсөтөт. Колдонуучуларга ата мекендик жана чет элдик адабияттарды, мезгилдүү жана маалыматтык басылмаларды салттуу жана электрондук түрдө сунуштайт. ЖАМУда 500 орундуу окуу залдары бар китепкана бар. ЖАМУнун китепкана фонду 758308ди түзөт, анын ичинен 29647 нускасы көркөм адабият, 25678 нускасы электрондук ресурстар, алардын көпчүлүгү ОИМКБнын сайтында (илимий китепкана www.jagulib.org.kg) жайгаштырылган жана студенттер менен окутуучуларга сутканын каалаган убагында жеткиликтүү. Кыргыз тилиндеги окуу китептеринин саны 60%дан ашыкты түзөт. Адистиктер боюнча китептер 1794 нуска, анын ичинен кыргыз тилиндеги окуу китептери 40%ды түзөт.

ЖАМУда электрондук китепкана уюштурулган. Электрондук китепкана 30 компьютер жана бир сканер менен жабдылган. Бардык компьютерлер жергиликтүү тармак аркылуу бири-бирине туташтырылган жана бүткүл дүйнөлүк интернет тармагына кошулган. Электрондук китепканада учурда 25678ден ашык электрондук китеп бар. Бир студентке китеп менен камсыз болуу болжол менен 97%ды түзөт. Студенттер керектүү атайын адабияттарды электрондук китепкана аркылуу, ошондой эле WL-FLBEELINE.kg зымсыз интернети аркылуу таба алышат.