Физика жана информатика кафедрасы 

«Информатика жана эсептөө техникалары» кафедрасы 1993-жылы негизделген (1993-жылдын 29-майындагы № 6 буйрук) . Кафедра 2012-жылдын 6-июлунун №7 Окумуштуулар кеңешинин жыйынынын чечиминин негизинде “Информатика жана окутуунун маалымат технологиясы” кафедрасы деп өзгөртүлгөн, андан кийин 2022-жылдын 1-сентябрында кафедра «Физика жана информатика» кафедрасы болуп аталды (22-жылдын 1-сентябрындагы № 226 буйрук).

Кафедра ачылган учурдан тартып 2007-жылга чейин кафедраны техника илимдеринин доктору, профессор К.Ж.Усенов жетектеген, 2007-2009-окуу жылында м.а. доцент Алматов Ч.А., 2009-2012-жылдары – ф.и.к. доцент Мураталиева В.Т., 2012-16-жылдары – ф.и.к., доцент Асилова З.А., 2016-2021-жылдары – ф.и.к., доцент Маматова Г.Т. 09.06.2021-жылдан 22.02.2023-жылга чейин, техника илимдеринин кандидаты, кафедранын доценти Н.Т. Осмонова, ал эми 2023-жылдын 22-февралынан баштап кафедраны п.и.к., доцент Р.С.Нусупова жетектей баштады.

Билим берүү иш-чаралары

Учурда физика жана информатика кафедрасы 550200 Физика-математикалык билим берүү (бакалавр) багыты боюнча кадрларды даярдоодо.

Жогорку кесиптик билим берүүнүн мамлекеттик билим берүү стандартынын негизинде (Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министрлигинин 2023-жылдын 21-сентябрындагы No 1578/1 “Жогорку кесиптик билим берүүнүн мамлекеттик билим берүү стандарттарын бекитүү жөнүндө” буйругу менен бекитилген ) жана эмгек рыногунун жана башка кызыкдар тараптардын керектөөлөрүн эске алуу менен, 550200 Физика-математикалык билим берүү профилдик информатика (бакалавр) . ЖКББ НББП багытында Негизги билим берүү программасы(НББП) иштелип чыккан максатка умтулгандык, уюшкандык, жоопкерчилик, атуулдук, баарлашуу, сабырдуулук сыяктуу сапаттар, алардын жалпы маданиятын жогорулатуу, үзгүлтүксүз билим берүүнүн жана өзүн-өзү тарбиялоонун алкагында өз кесиби боюнча өзүн-өзү ишке ашырууга жана өркүндөтүүгө умтулуу.

Бакалаврлардын НББПнын милдеттери:

- коомдун жана өлкөнүн жогорку билимдүү, илимге таянган, илимдин мыкты салттарын сактоочу, дүйнөнүн алдыңкы жогорку окуу жайлары жана илимий мекемелери менен тыгыз кызматташкан квалификациялуу илимий-педагогикалык кадрларга болгон керектөөсүн канааттандыруу;

- 550200 Физикалык-математикалык билим берүү багытынын Математика, физика, информатика профили боюнча атаандаштыкка туруштук бере алуучу бакалаврларды даярдоо;

- окутуунун формаларын жана ыкмаларын өркүндөтүү, инновациялык технологияларды, ОМК принциптерин киргизүү, окуу пландарын жана билим берүү программаларын эл аралык стандарттарга ылайык келтирүү жолу менен дүйнөлүк билим берүү мейкиндигине интеграциялоо;

- 550200 Физика-математикалык билим берүү, Математика, физика, информатика профили боюнча бакалаврларды даярдоонун сапатын үзгүлтүксүз жогорулатуу;

азыркы мектептин, педагогикалык илимдин, техниканын, маданияттын талаптарын жана аларды өнүктүрүү перспективаларын эске алуу;

- билим берүү, маданият жана тарбиялоо маселелерин чечүүгө багытталган прикладдык илимий изилдөөлөрдү, окуу-педагогикалык эксперименттерди уюштуруу жана өткөрүү, педагогикалык изилдөөлөрдүн натыйжаларын билим берүү мекемесине киргизүү.

550200 Физика-математикалык билим берүү багыты боюнча бүтүрүүчүлөрдүн кесиптик ишинин тармагынын Математика, физика, информатика окутуу багыты төмөнкүлөрдү камтыйт: билим берүү, коомдук жана илимий чөйрө.

550200 Физикалык-математикалык профили Математика, физика, информатика багыты боюнча бүтүрүүчүлөрдүн кесиптик ишинин объекттери болуп төмөнкүлөр саналат:

окуу процесси, билим берүү чөйрөсү, окуучулардын ишмердүүлүгү, өзүнүн педагогикалык ишмердүүлүгү.

Бүтүрүүчүлөрдүн кесиптик ишинин түрлөрү: педагогикалык, уюштуруучулук жана башкаруучулук жана квалификацияны жогорулатуу. Негизги билим берүү программасынын (ББП) борбордук компоненти болуп бүтүрүүчүнүн моделин мүнөздөгөн максаттар системасы – билим берүү системасынын ишинин натыйжасы саналат. Заманбап шартта бул ​​​​​​бүтүрүүчүнүн компетенттүүлүк моделин болуп саналат. Ошондой эле студенттер үчүн 5 айлык окуу мөөнөтү менен WEB-иштеп чыгуу курстарына катышуу мүмкүнчүлүгү бар (Лицензия LS190002032, каттоо номери E2019-0073 24.05.2019)

Профессорлук-окутуучулук курам:

Кафедранын курамы төмөнкү кызматкерлерден турат:

Усенов Кеңешбек Жумабекович, техника илимдеринин доктору, профессор, илим жана техника жаатындагы мамлекеттик сыйлыктын лауреаты (2014-жыл);

Нусупова Роза Сарыпбековна - ф.и.к., кафедра башчысы;

Осмонова Нургүл Таштановна – ф.и.к., доцент;

Иманкулов З.И. физика-математика илимдеринин кандидаты, доцент;

Маматова Гүлшайыр Тыныбековна – ф.и.к. кафедрасынын доценти;

Мамадразаков Жумабек Барктабасович - кафедранын доцентинин милдетин аткаруучу;

Назаралиева Э., улуу окутуучу;

Ажыкулова У., улуу окутуучу;

Молдокеримова Э.и.к., доцент;

Торугулова Рысбү Абазбековна - улуу окутуучу;

Мирзахмедова Айнура Абдухалиловна - улуу окутуучу;

Мурзалиев Каныбек - улуу окутуучу;

Ботоева Дамира – окутуучу;

Абдукадыр кызы Айнагүл - улуу окутуучу;

Идирисова Гүлбарчын Ильясовна - улуу окутуучу;

Мажиева Дарья Тойчуевна - окутуучу;

Жолонбаева Айжамал Жунусбековна - окутуучу;

Монографиялар

·         Кыдыралиев С. Повышение эффективности плазменной резки и сварки металлов. – Жалал-Абад, ЖАГУ. 2009, 352 стр.

·         Кыдыралиев С. Разработка процесса плазменной сварки в СО2 пакетов статоров электродвигателей из кремнистых электротехнических сталей. ЖАГУ, 2010.- 181 стр.

·         Кыдыралиев С. Электродуговая наплавка изношенных коленчатых валов машин. ЖАГУ, 2012, 276 стр.

·         Кыдыралиев С., Чотонов Б.Б. Исследование термодинамических процессов очистки кремния и разработка системы контроля его качества. ЖАГУ, 2010, 109 стр.

Профессордук-окутуучулук курамдын илимий-изилдөө иштери

Кафедранын профессордук-окутуучулук курамы илимий-изилдөө иштерин да алып барат. Алынган жыйынтыктар улуттук жана чет элдик илимий журналдарда жарыяланып турат. Мындан тышкары, профессордук-окутуучулук курам Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министрлиги жетектеген долбоорлорду гранттык каржылоо боюнча сынактарга активдүү катышат. Бүгүнкү күндө «Тоо дарыяларынан алтын концентраттарды ажыраткычты иштеп чыгуу жана даярдоо» аталышындагы долбоор аткарылып жатат. Каржылоонун көлөмү үч жылга 1 000 000 сомду түзөт. Жетекчиси техника илимдеринин доктору, профессор Кыдыралиев С.К., ал эми бул гранттык теманын аткаруучусу – Физика жана информатика кафедрасынын кызматкерлери.

Кафедранын негизги илимий эмгектери

Илимий басылмалар

1.    Усенов К.Ж. Алибаев А.П., Кожогулов К.Ч. Инновационные технологии выемки при карьерных запасах полезных ископаемых комбинированным способом. Сборник трудов Международной научно-практической конференции «Инновационные технологии и проекты в горно-металлургическом комплексе, их научное и кадровое сопровождение» 18-19 марта 2014 года. Алматы, 2014;

2.    Усенов К.Ж, Алибаев А.П., Осмонова Н.Т. Отработка под карьерными запасами при комбинированной разработке месторождения Тереккан, Вестник Жалал-Абадского Государственного Университета №2 (29), 2014;

3.    Усенов К.Ж., Алибаев А.П., Такеева А.Р. Напряженно-деформированное состояние при бортовой зоны карьеров при комбинированной разработке крутопадающих рудных месторождений, Известия Ошского технологического университета, 2/2014.;

4.    Кожогулов К.Ч., Алибаев А.П. Проблемы комбинированной отработки нагорных рудных месторождений Кыргызской Республики Международная научно-техническая конференция// Проблемы и пути инновационного развития горно-металлургической отрасли часть 1, Ташкент, 2014.;

5.    Усенов К.Ж, Алибаев А.П. Проблемы комбинированной отработки под карьерными запасами нагорных рудных месторождений, Вестник Иссык-Кульского университета 40/2015, часть III.;

6.    Усенов К.Ж, Асилова З.А., Осмонова Н.Т. MATHCAD: Сандык методдор Учебник, Бишкек, 2015;

7.    Усенов К.Ж, Маматова Г.Т., Алибаев А.П. Особенности технологии выемки при бортовых запасах руды при комбинированной разработке, ЖАМУ Жарчысы, Жалал-Абад, 2014г, №2;

8.    Усенов К.Ж, Алибаев А.П. Проблемы комбинированной отработки под карьерными запасами нагорных рудных месторождений, Вестник Иссык-Кульского университета 40/2015, часть III, стр.22-28.;

9.    K.Ch. Kozhogulov, A.P. Alibaev combined methods of ore pit development deposit of Kyrgyzstan: state and development outlook, Всемирный горный конгресс(WMC), Астана, 2018 г.;

10. Маматова Г.Т., Мамадразаков Ж. Преимущества решения задач средствами MS Excel ЖАМУ Жарчысы, Жалал-Абад, 2014 г, №2;

11. Алибаев А.П., Маматова Г.Т. Анализ напряженно-деформированного состояния пород при бортового массива при комбинированной разработке рудных месторождений, Вестник КГУСТА, «Информационные технологии в Азии: Состояние, проблемы и перспективы ITPA-2014», 2014г, №2(44);

12. Маматова Г.Т., Баймахан Р.Б., Салгараева Г.И. Исследование некоторой закономерности трещинообразования вблизи контура горной выработки, «Современные концепции естествознания и информационных технологий» Сборник материалов Международной научно-методической конференции, Алматы, 2015г;

13. Маматова Г.Т., Алдарсол кызы С, Баймахан Р.Б. и др. К развитию критерия определения устойчивости анизотропного массива вокруг контура горного тоннеля, «Современные концепции естествознания и информационных технологий» Сборник материалов Международной научно-методической конференции, Алматы, 2016;

14. Маматова Г.Т., Баймахан Р.Б., Кожомкулова Ж.Ж. Предельные состояния массива анизотропного строения вблизи контура горной выработки глубокого заложения, «Современные концепции естествознания и информационных технологий» Сборник материалов Международной научно-методической конференции, Алматы, 2016, №2;

15. Алибаев А.П., Маматова Г.Т Применение комбинированного способа разработки при выемке запасов при бортовой зоны, Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана,2017г, №5;

16. Маматова Г.Т. Особенности напряженно-деформированного состояния породного массива при комбинированной разработке, Наука, новые технологии и инновации Кыргызстана, 2017 г.;

17. Маматова Г.Т. Исследование напряженно-деформированного состояния пород в окрестности карьера при выемке запасов полезного ископаемого комбинированным способом, Известия Кыргызского государственного технологического университета им. И. Разакова, Бишкек, 2018г, №2(46);

18. Алибаев А.П., Осмонова Н.Т., Усенов К.Ж. Изучение напряженно-деформированного состояния массива дна карьера при отработке под карьерными запасами. Известия Кыргызского государственного технического университета им. И. Раззакова, 2018;

19. Нусупова Р.С. Билим берүүнүн сапаты. [Текст]: Окуу-усулдук колдонмо/ Р.С.Нусупова.- Жалал-Абад, 2022.-76 б.

20. Нусупова Р.С. Жогорку мектепте тарбиялоонун жаны технологиялары. [Текст]: Окуу-усулдук колдонмо/ Р.С.Нусупова.- Жалал-Абад, 2022.-78 б.

21. Нусупова Р.С. ЖОЖдо студенттердин кесиптик компетенттүүлүктөрүн калыптандыруунун педагогикалык шарттары [Текст] / Наука новые технологии и инновации Кыргызстана.- 2022-9.

22. Төрөгулова Р.А. Активдүү окутуунун педагогикалык технологияларын жана ыкмаларын Информатика сабагында колдонуу, Вестник Жалал-Абадского Государственного Университета 2015 №1 (30);

23. Төрөгулова Р.А., Асилова З.А. Применение мультимедийных средств на уроках информатики с целью повышения качества обучения Известия ВУЗов Кыргызстана2016 №5;

24. Төрөгулова Р.А. Особенности оценка знаний студентов в ВУЗах с помощью автоматизированной информационной системы, Вестник Жалал-Абадского Государственного Университета 2015 №1 (30);

25. Төрөгулова Р.А. Способы формирования профессиональной компетентности обучающихся на уроках информатики с применением инновационных технологий Известия Кыргызского Государственного Технического Университета Им. И.Раззакова 2017 №2 (42);

26. Омаралиев А. Ч., Төрөгулова Р.А. Профессиональная подготовка иучителей информатики к использованию информационных и коммуникативных технологий, Вестник Жалал-Абадского Государственного Университета 2018 №3 (38);

27. Бабаев Д, Субанов Б.А., Төрөгулова Р.А. ИКТ-как средство повышения эффективности учебного процесса Научно-методические проблемы инновационного педагогического образования. Сборник научных трудов часть I (А-К) Саратов 2018;

28. Төрөгулова Р.А., Д. Бабаев, Б. А. Субанов, Использование информационных и коммуникативных технологий в учебном процессе ВУЗа.- Инновационное профессиональное образование: проблемы, поиски, решения.-Сборник научных трудов В 2ч. Ч. 2. –Саратов: Изд-во СРОО «Центр «Просвешение»,2019. -260с.

29. Төрөгулова Р.А. Физиканы окутууда маалыматтык-коммуникациялык технологияларды колдонуу Известия ВУЗов Кыргызстана, 2019 №1;

30. Бабаев Д., Төрөгулова Р.А Физика жана информатика дисциплиналарын предмет аралык байланыштын негизинде окутуу, Известия ВУЗов Кыргызстана,2019 г.;

31. Осмонова Н. Применение мобильных технологий в образовании ЖАМУнун жарчысы 2021;

32. Осмонова Н Применение возможностей GOOGLE сервиса Научно-практическая конференция «Илимий изилдоолор жана инновациялык технологиялар» ЖАГУ;

33. Осмонова Н. MathCadда тендемелердин графикалык чыгарылышы Научно-практическая конференция «Педагогика, санариптештирүү жана жаны маалыматтык технологиялар» ЖАГУ;

34. Пирматов А.З. Абдукадыр к.А. Особенности работы с массивами на языке программирования Python. Вестник ЖАГУ, №1, Жалал-Абад, 2021 -С.64-69;

35. Пирматов А.З. Абдукадыр к.А. Работа с языком программирования Python в операционной системе Андроид, Вестник ЖАГУ. №1 Жалал-Абад, 2021. –С.69-74;

36. Төрөгулова Р. Физика жана информатика профилинде окуган студенттерди маалыматтык-коммуникативдик компетенттүүлүгүн калыптандыруу. И. Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университетинин Жарчысы. Илимий журналы 2021-ж.;

37. Төрөгулова Р., Мажиева Д. Физикалык маселелерди MS Excel программасында изилдөө. ЖАМУнун жарчысы илимий журналы, 2021-жыл.;

38. Осмонова Н. Т., Идрисова Г.И. Современные мобильные приложения Вестник ЖАГУ. №1 Жалал-Абад, 2021.- стр.;

39. Кыдыралиев С., Мурзалиев К. О взаимосвязи электро тепло и звукопроводности металлов и сплавов. / ЖАМУнун жарчысы 2018, №3 (38);

40. Кыдыралиев С., Сарикова Т. Геофизические процессы, способствующие попаданию золотых концентратов в горные реки //Вестник ЖАГУ, №1(30), 2015, стр.44-53.;

41. Иманкулов З., Мириноятова Д.М. Исследование воздействия постоянного магнитного поля с периодической неравномерностью на выходные характеристики Не-Nе лазера с поперечным СВЧ разрядом // Вестник Южного отделения Национальной Академии наук Кыргызской Республики, 2013, №1, стр.25-29;

42. Иманкулов З. Двухканальный волноводный СО2 лазер с поперечным ВЧ разрядом// Вестник Южного отделения Национальной Академии наук Кыргызской Республики, 2013, №1, стр.29-35;

43. Иманкулов З. Лазерная двухканальная интерферометрическая система для прецизионной регистрации малых перемещений. // Вестник ЖАГУ, №2(29), 2014, стр.279-283.;

44. Иманкулов З. Двухволновый He-Ne лазер с поперечным СВЧ разрядом в магнитном поле// Вестник ОшГУ, №3, 5 вып., 2014, стр.126-132.;

45. Иманкулов З., Расулова Д.М. Инфракрасный гелий-неоновый лазер с поперечным СВЧ разрядом в магнитном поле// Вестник Иссык-кульского университета, №4, часть 1, 2015, стр.24-28;

46. Иманкулов З. ШУМОВЫЕ ХАРАКТЕРИСТИКИ ИЗЛУЧЕНИЯ ОДНОЧАСТОТНОГО Не - Ne ЛАЗЕРА ПРИ СОВМЕСТНОЙ НАКАЧКЕ ДВУМЯ СВЧ АВТОГЕНЕРАТОРАМИ», Известия ОшТУ, 2018, №1, Часть 1, стр.231-236.

47. Чотонов Б. «Определение оптимум эффективного осаждение кристаллов кремния в кремниевый стержень с помощью параметра изопотенциалов”, Журнал” Российская наука и образования сегодня: проблемы и перспективы№2 1221 ruISSN2409 -7179 (РИНЦ) Г. Курск, 2019.;

48. Иманкулов З. ТЕОРЕТИЧЕСКИЙ РАСЧЕТ ШИРИНУ СПЕКТРА КОЛЕБАНИЙ КОНЦЕНТРАЦИИ ЭЛЕКТРОНОВ В Не-Ne ЛАЗЕРЕ ПРИ ПОПЕРЕЧНОМ СВЧ РАЗРЯДЕ. // Вестник ЖАГУ, № 3(38), 2018, стр.3-6;

49. Чотонов Б. Примеси, в котором невозвратная пролиферирующая энергия имеет насыщенность в процессе осаждение кристаллов кремния в кремниевой стержень Журнал” Точная наука“//Естественно научный журнал. Публикацииия для молодых ученых и научно – преподавательского состава на www.t- nauka.ru ISSN 2500-1152 Издательский дом «Плутон» www.idpIuton.ru Выпуск №5 (РИНЦ) Кемерово, 2018.;

50. Чотонов Б. “Определение оптимум эффективного осаждение кристаллов кремния в кремниевый стержень с помощью параметра изопотенциалов Журнал” Российская наука и образования сегодня: проблемы и перспективы№2 1221 ruISSN2409 -7179 (РИНЦ) Г. Курск 2019.

Студенттердин катышуусу менен жасалган көргөзмө буюмдары

• Кичинекей тоо дарыяларынан алтын концентраттарын ажыратуучу аппарат.

• Чоң сел агындары үчүн тоо дарыяларынан алтын концентраттарын бөлүп чыгаруучу түзүлүш.

Кафедрадагы патенттер:

1. Кыдыралиев С.- 8 патент

2. Усенов К.Ж.- 7 патент

3. Маматова Г.Т.- 1 патент

4. Осмонова Н.Т.- 1 патент

Эл аралык кызматташтык

Кафедра жакынкы жана алыскы чет өлкөлөрдүн алдыңкы ЖОЖдору менен илимий жана билим берүү байланыштарын жүргүзөт:

• Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясы, Бишкек;

• Россия илимдер академиясынын Сибирь бөлүмү, Новосибирск;

• Кыргыз-Орус Славян университети, Бишкек;

• Политехникалык университет, Россия. Нижний Новгород;

• М.Улугбек атындагы Өзбек улуттук университети, Ташкент;

• И.Разаков атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университети, Бишкек;

• Кыргыз мамлекеттик курулуш жана транспорт университети, Бишкек;

• Ош мамлекеттик университети, Ош;

• Ош мамлекеттик техникалык университети, Ош;

• Н.Э.Бауман атындагы ММТУ;

• Россия илимдер академиясынын физика институту;

• РИА Жалпы физика институту;

• РИА Лазердик физика институту;

• Өзбекстандын Улуттук илимдер академиясынын «Күн» бейөкмөт уюму;

• КМПУ им. Арабаев;

• Ж.Баласагын атындагы Кыргызстан улуттук университети;

• КР УИА Физика илим изилдөө институту;

• Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясынын Сейсмология илим изилдөө институту;

Кыргыз Республикасынын ЖОЖдору ортосунда түзүлгөн кызматташуу келишиминин алкагында физика-математикалык билим берүү профилинин «Информатика» багыты боюнча студенттер Кыргыз Республикасынын каалаган ЖОЖдо бир семестр билим ала алышат.